علائم کمبود روغن در کمپرسور کولر خودرو: نشانه‌هایی که نباید نادیده گرفت!
سیستم تهویه مطبوع (کولر) خودرو یکی از امکانات رفاهی بسیار مهم، به خصوص در فصول گرم سال است. قلب تپنده این سیستم، کمپرسور است که وظیفه فشرده‌سازی گاز مبرد را بر عهده دارد. برای اینکه کمپرسور بتواند به درستی و بدون سایش کار کند، به روغن مخصوصی نیاز دارد که همراه با گاز مبرد در سیستم گردش می‌کند. این روغن علاوه بر روانکاری، به خنک شدن کمپرسور و آب‌بندی سیستم نیز کمک می‌کند.
کاهش سطح روغن کمپرسور می‌تواند مشکلات جدی برای این قطعه حیاتی و در نهایت کل سیستم تهویه ایجاد کند. تشخیص زودهنگام علائم کمبود روغن اهمیت زیادی دارد تا از آسیب‌های پرهزینه جلوگیری شود.
در ادامه به برخی از مهم‌ترین نشانه‌های کمبود روغن در کمپرسور کولر خودرو اشاره می‌کنیم:
۱. کاهش محسوس راندمان سرمایش: یکی از اولین و شایع‌ترین علائم کمبود روغن، این است که کولر خودرو دیگر مثل قبل باد خنک تولید نمی‌کند یا سرمای آن بسیار کم شده است. کمبود روغن باعث می‌شود کمپرسور نتواند به طور موثر فشار لازم را ایجاد کند و در نتیجه فرآیند سرمایش مختل می‌شود.
۲. شنیدن صداهای غیرعادی از ناحیه کمپرسور: روغن کمپرسور وظیفه روانکاری قطعات داخلی متحرک را بر عهده دارد. زمانی که سطح روغن پایین می‌آید، اصطکاک بین قطعات افزایش می‌یابد. این افزایش اصطکاک می‌تواند منجر به شنیدن صداهای ناخوشایند مانند صدای خر خر، سایش، تق تق یا حتی زوزه از ناحیه کمپرسور شود، به خصوص زمانی که کولر روشن است.
۳. عدم درگیری کلاچ کمپرسور یا سیکلینگ مکرر (قطع و وصل شدن زیاد): در موارد کمبود شدید روغن، کمپرسور ممکن است نتواند فشار کافی را برای درگیری کلاچ ایجاد کند و کلاچ آن اصلا فعال نشود. یا برعکس، به دلیل فشار کاری بالا، سایش بیش از حد یا داغ شدن ناشی از کمبود روانکاری، سنسورهای حفاظتی باعث شوند کمپرسور به سرعت و به طور مکرر روشن و خاموش شود (پدیده سیکلینگ سریع).
۴. مشاهده آثار نشت روغن: از آنجایی که روغن همراه با گاز مبرد در سیستم گردش می‌کند، هرگونه نشتی در لوله‌ها، اتصالات، شیرها یا درزگیرهای کمپرسور باعث خروج همزمان گاز و روغن می‌شود. اگر در اطراف قطعات سیستم تهویه، به خصوص کمپرسور و خطوط اطراف آن، لکه‌های روغنی مشاهده کردید، این می‌تواند نشانه وجود نشتی و در نتیجه کمبود گاز و روغن باشد.
۵. داغ شدن بیش از حد کمپرسور: کمبود روغن باعث افزایش اصطکاک و در نتیجه تولید گرمای بیشتر در کمپرسور می‌شود. در حالی که این مورد مستقیماً توسط راننده قابل تشخیص نیست، اما می‌تواند منجر به فعال شدن سنسورهای حرارتی یا آسیب داخلی شود.
چرا روغن کمپرسور کم می‌شود؟
تقریباً در تمام موارد، دلیل اصلی کمبود روغن کمپرسور، وجود نشتی در جایی از سیستم تهویه است. سیستم کولر خودرو یک سیستم بسته است و مبرد و روغن نباید از آن خارج شوند. هرگونه سوراخ، ترک، شل شدن اتصال یا خرابی درزگیرها می‌تواند منجر به خروج تدریجی گاز و روغن شود.
عواقب بی‌توجهی به کمبود روغن:
نادیده گرفتن علائم کمبود روغن می‌تواند عواقب بسیار جدی و پرهزینه‌ای داشته باشد. کار کردن کمپرسور بدون روانکاری کافی به سرعت باعث سایش و از بین رفتن قطعات داخلی آن مانند پیستون‌ها، سوپاپ‌ها و بلبرینگ‌ها می‌شود. در نهایت، کمپرسور قفل کرده و به طور کامل از کار می‌افتد که در این صورت تنها راه حل، تعویض کامل کمپرسور است که یکی از گران‌ترین قطعات سیستم تهویه محسوب می‌شود.
چه باید کرد؟
در صورت مشاهده هر یک از علائم ذکر شده، توصیه می‌شود در اسرع وقت برای تشخیص و رفع مشکل به یک متخصص سیستم تهویه خودرو مراجعه کنید. تعمیرکار با استفاده از ابزارهای مخصوص می‌تواند میزان گاز و روغن سیستم را بررسی کرده، محل نشتی احتمالی را پیدا و آن را برطرف کند و سپس سیستم را به میزان استاندارد با گاز و روغن مناسب شارژ کند.
نکته مهم: صرفاً اضافه کردن روغن بدون یافتن و رفع نشتی، مشکل را ریشه‌ای حل نخواهد کرد و روغن جدید نیز به مرور از سیستم خارج خواهد شد.
نتیجه‌گیری:
علائم کمبود روغن در کمپرسور کولر خودرو
سلامت و عملکرد صحیح کمپرسور کولر خودرو به میزان کافی روغن آن بستگی دارد. با شناخت علائم کمبود روغن و اقدام به موقع برای مراجعه به تعمیرکار متخصص، می‌توانید از آسیب‌های جدی و هزینه‌های سنگین جلوگیری کرده و از سرمای مطلوب سیستم تهویه خودروی خود در طول فصول گرم لذت ببرید.
