آیا موتور پژو 405 شما صدای اضافی “چک چک” یا تق تق می‌دهد؟ آیا احساس می‌کنید خودروی شما شتاب و قدرت سابق را ندارد و مصرف سوخت آن بالا رفته است؟ این‌ها همگی می‌توانند نشانه‌هایی از یک مشکل رایج اما حیاتی باشند: نیاز به شیم گیری سوپاپ‌ها.
خوشبختانه، شما به مرجع کاملی برای حل این مشکل دست یافته‌اید. در این صفحه، ما به صورت تخصصی و جامع، همه چیز را درباره شیم گیری پژو 405، پارس و سمند با موتور XU7 پوشش می‌دهیم. از جدول دقیق و استاندارد گرفته تا آموزش گام به گام تصویری، نکات حرفه‌ای و پاسخ به سوالات متداول. با ما همراه باشید تا سلامت و عملکرد موتور خودروی خود را به حالت ایده‌آل بازگردانید.
شیم گیری پژو 405 چیست و چرا اینقدر اهمیت دارد؟
شیم گیری (Valve Shimming) یا فیلرگیری، فرآیندی دقیق برای تنظیم فاصله یا “لقی” بین میل بادامک و سوپاپ‌ها در موتور خودرو است. این فاصله، که به آن خلاصی سوپاپ نیز گفته می‌شود، برای عملکرد صحیح موتور ضروری است.
چرا این فاصله لازم است؟ قطعات فلزی موتور در اثر حرارت منبسط می‌شوند. این لقی استاندارد تضمین می‌کند که حتی در بالاترین دمای کاری موتور، سوپاپ‌ها به طور کامل بسته شوند.
- لقی بیش از حد (شیم نازک): باعث ایجاد صدای “چک چک” از سرسیلندر می‌شود، سوپاپ‌ها به طور کامل باز نمی‌شوند و قدرت موتور کاهش می‌یابد.
- لقی کمتر از حد (شیم ضخیم) یا عدم وجود لقی: این حالت بسیار خطرناک‌تر است. سوپاپ‌ها به درستی بسته نمی‌شوند، منجر به فرار کمپرس از محفظه احتراق، سوختن سوپاپ‌ها، آسیب به سیت و گاید سوپاپ و کاهش شدید راندمان موتور می‌شود.
بنابراین، شیم گیری دقیق پژو 405 یک سرویس پیشگیرانه و ضروری است که مستقیماً بر طول عمر، قدرت، مصرف سوخت و صدای موتور شما تأثیر می‌گذارد.
علائم و نشانه‌های نیاز فوری به شیم گیری در پژو 405
اگر خودروی شما یک یا چند مورد از علائم زیر را دارد، به احتمال زیاد زمان شیم گیری آن فرا رسیده است:
- صدای تق تق یا چک چک منظم از قسمت بالای موتور (سرسیلندر): این شایع‌ترین علامت است که با افزایش دور موتور، فرکانس آن نیز بیشتر می‌شود.
- کاهش قدرت و شتاب محسوس خودرو: به خصوص در سربالایی‌ها و هنگام سبقت گرفتن.
- افزایش غیرعادی مصرف سوخت: موتور برای تولید قدرت یکسان، مجبور به سوزاندن بنزین بیشتری است.
- بد کار کردن موتور در حالت درجا (لرزش): به دلیل عدم یکنواختی کمپرس در سیلندرها.
- کاهش کمپرس موتور: که توسط مکانیک با ابزار کمپرس‌سنج قابل تشخیص است.
جدول کامل و دقیق شیم گیری پژو 405 (موتور XU7)
این جدول، مقدار استاندارد خلاصی سوپاپ‌ها برای موتور XU7 (مورد استفاده در پژو 405، پارس سال و سمند معمولی) در حالت سرد بودن کامل موتور است. تمام اندازه‌ها بر حسب میلی‌متر (mm) می‌باشند.
| نوع سوپاپ | خلاصی استاندارد (موتور سرد) | محدوده مجاز (موتور سرد) |
|---|---|---|
| سوپاپ هوا (ورودی) | 0.20 mm | 0.15 – 0.25 mm |
| سوپاپ دود (خروجی) | 0.40 mm | 0.35 – 0.45 mm |
نکته بسیار مهم: سوپاپ‌های دود به دلیل تماس با گازهای داغ خروجی، دمای بالاتری دارند و انبساط بیشتری می‌کنند. به همین دلیل، لقی آن‌ها دو برابر سوپاپ‌های هوا در نظر گرفته می‌شود. هرگونه اشتباه در این مقادیر می‌تواند به موتور آسیب جدی وارد کند.
آموزش گام به گام و تصویری شیم گیری پژو 405
انجام شیم گیری نیاز به دقت و ابزار مناسب دارد. اگر تجربه فنی دارید، می‌توانید با دنبال کردن این مراحل، این کار را انجام دهید.
ابزار و لوازم مورد نیاز:
- آچار بکس و دسته بکس: برای باز کردن پیچ‌های قالپاق سوپاپ.
- ست فیلر (Feeler Gauge): مهم‌ترین ابزار برای اندازه‌گیری لقی.
- میکرومتر (Micrometer): برای اندازه‌گیری دقیق ضخامت شیم‌ها (استفاده از آن ضروری است).
- ابزار مخصوص شیم جمع کن پژو: برای فشار دادن تایپت‌ها به پایین و خارج کردن شیم.
- پنس سرکج یا آهنربای کوچک: برای برداشتن شیم‌ها.
- دفترچه و قلم: برای یادداشت‌برداری دقیق اندازه‌ها.
- واشر قالپاق سوپاپ نو: تعویض واشر قدیمی هنگام بستن الزامی است.
مراحل انجام کار:
- آماده‌سازی: مطمئن شوید که موتور کاملاً سرد است. بهتر است خودرو از شب قبل خاموش باشد. سر باتری را برای ایمنی بیشتر جدا کنید.
- باز کردن قالپاق سوپاپ: تمام اتصالات و شلنگ‌های متصل به قالپاق سوپاپ را باز کرده و سپس پیچ‌های آن را باز کنید و قالپاق را بردارید.
- پیدا کردن نقطه مرگ بالای تراکمی (TDC):
- خودرو را در دنده 5 قرار دهید و با هل دادن آرام، موتور را بچرخانید.
- به سوپاپ‌های سیلندر 4 (سمت گیربکس) نگاه کنید. زمانی که سوپاپ دود در حال بسته شدن و سوپاپ هوای همان سیلندر در حال باز شدن است (حالت قیچی)، سیلندر 1 (سمت تسمه تایم) در نقطه مرگ بالای تراکمی قرار دارد و هر دو سوپاپ آن آزاد هستند.
- اندازه‌گیری لقی (فیلر زدن):
- در این حالت، لقی سوپاپ هوای سیلندر 1 و سوپاپ دود سیلندر 1 را با فیلر اندازه‌گیری کنید.
- فیلر باید به صورت کشویی و با یک مقاومت جزئی (نه سفت و نه شل) وارد شکاف شود.
- مقدار اندازه‌گیری شده را در جدولی که از قبل آماده کرده‌اید، یادداشت کنید.
- چرخاندن موتور برای سایر سیلندرها:
- موتور را 180 درجه (نیم دور) در جهت عقربه‌های ساعت بچرخانید.
- طبق ترتیب احتراق موتور پژو (1-3-4-2)، حالا نوبت اندازه‌گیری لقی سوپاپ‌های سیلندر 3 است.
- همین کار را با چرخاندن‌های 180 درجه‌ای متوالی برای سیلندرهای 4 و 2 نیز تکرار کنید و مقادیر را یادداشت نمایید.
- محاسبه اندازه شیم جدید:
- حالا که لقی تمام سوپاپ‌ها را دارید، از فرمول زیر برای محاسبه ضخامت شیم جدید استفاده کنید:
- ضخامت شیم جدید = (لقی اندازه‌گیری شده – لقی استاندارد) + ضخامت شیم فعلی
- مثال: لقی سوپاپ دود سیلندر 2 را 0.55mm اندازه‌گیری کرده‌اید. شیم فعلی آن 3.10mm است.
- محاسبه:
(0.55 - 0.40) + 3.10 = 0.15 + 3.10 = 3.25mm - شما به یک شیم با ضخامت 3.25mm نیاز دارید.
- محاسبه:
- تعویض شیم‌ها:
- با استفاده از ابزار شیم جمع کن، تایپت سوپاپ مورد نظر را به پایین فشار دهید.
- با پنس یا آهنربا، شیم قدیمی را خارج کنید.
- ضخامت شیم جدید را حتماً با میکرومتر کنترل کنید و آن را در جای خود قرار دهید.
- بستن و بررسی نهایی:
- پس از تعویض تمام شیم‌های مورد نیاز، واشر قالپاق سوپاپ نو را جایگذاری کرده و قالپاق را ببندید. پیچ‌ها را به صورت ضربدری و با گشتاور مناسب سفت کنید.
- اتصالات را مجدداً وصل کرده و موتور را روشن کنید. از صدای نرم و یکنواخت موتور لذت ببرید.
سوالات متداول درباره شیم گیری پژو 405
1. هزینه شیم گیری پژو 405 چقدر است؟ هزینه بسته به دستمزد مکانیک و تعداد شیم‌های مورد نیاز متفاوت است، اما به طور کلی یک سرویس با هزینه معقول محسوب می‌شود که از مخارج سنگین‌تر تعمیر موتور در آینده جلوگیری می‌کند.
2. هر چند کیلومتر باید پژو 405 را شیم گیری کرد؟ توصیه می‌شود هر 40,000 تا 60,000 کیلومتر یکبار، لقی سوپاپ‌ها بررسی (چک) شود و در صورت نیاز، تنظیم و شیم گیری انجام گردد.
3. آیا می‌توانم خودم شیم گیری را انجام دهم؟ اگر دانش فنی کافی، ابزار دقیق (مخصوصاً میکرومتر و فیلر) و حوصله لازم را دارید، بله. در غیر این صورت، به دلیل حساسیت بالا و احتمال آسیب به موتور در صورت اشتباه، بهتر است این کار را به یک مکانیک ماهر بسپارید.
4. تفاوت فیلرگیری و شیم گیری چیست؟ در واقع این دو اصطلاح به یک فرآیند اشاره دارند. “فیلرگیری” به عمل اندازه‌گیری لقی با ابزار فیلر گفته می‌شود و “شیم گیری” به کل فرآیند تنظیم این لقی از طریق تعویض قطعاتی به نام “شیم” اطلاق می‌گردد.
جمع‌بندی و نتیجه‌گیری
تنظیم دقیق سوپاپ‌ها از طریق شیم گیری، یکی از مهم‌ترین عوامل برای حفظ سلامت، افزایش طول عمر و بهینه‌سازی عملکرد موتور XU7 در خودروهایی مانند پژو 405 است. با استفاده از جدول شیم گیری پژو 405 که در این مقاله ارائه شد و دنبال کردن مراحل آموزشی، می‌توانید اطمینان حاصل کنید که قلب تپنده خودروی شما در بهترین شرایط ممکن کار می‌کند. به صدای موتور خود اهمیت دهید و سرویس‌های دوره‌ای آن را جدی بگیرید تا همیشه از رانندگی با آن لذت ببرید.
اگر سوال یا تجربه‌ای در این زمینه دارید، حتماً در بخش نظرات با ما و دیگران به اشتراک بگذارید.
