شاهین بهتره یا دنا پلاس؟ مقایسه جامع دو خودروی ملی پرطرفدار
در بازار خودروی ایران، انتخاب بین گزینههای داخلی همواره یکی از بزرگترین دغدغههای خریداران است. در میان سدانهای نسبتاً جدید و پرطرفدار، نام دو خودرو بیش از همه به گوش میرسد: سایپا شاهین و ایران خودرو دنا پلاس. هر دو خودرو ادعای ارائه امکانات رفاهی، طراحی بهروز (نسبتاً به محصولات قبلی شرکتها) و تجربه رانندگی قابل قبول را دارند، اما تفاوتهای اساسی در پلتفرم، قوای محرکه و رویکرد طراحی، آنها را در مقابل یکدیگر قرار میدهد.
این مقاله به مقایسهی جامع شاهین و دنا پلاس میپردازد تا به شما کمک کند بر اساس اولویتها و نیازهایتان، بهترین انتخاب را داشته باشید. ما این دو خودرو را از جنبههای مختلف شامل طراحی، قوای محرکه، امکانات، ایمنی، تجربه رانندگی، استهلاک و هزینههای نگهداری بررسی خواهیم کرد.
مقدمهای بر شاهین و دنا پلاس
سایپا شاهین: شاهین که در سال ۱۳۹۸ معرفی و از سال ۱۳۹۹ وارد بازار شد، پرچمدار جدید محصولات سایپا محسوب میشود. این خودرو بر پایه پلتفرمی توسعه یافته از پلتفرم SP100 سایپا (که گفته میشود با اصلاحاتی از پلتفرم B تویوتا و همچنین پلتفرم SP1 سایپا برگرفته شده که ریشه در سیتروئن زانتیا و پلتفرم SCCS فیات دارد، هرچند سایپا همواره بر مستقل بودن آن تاکید کرده است) بنا شده و تلاش کرده تا استانداردهای جدیدی را در محصولات این شرکت تعریف کند.
ایران خودرو دنا پلاس: دنا پلاس که از سال ۱۳۹۶ به بازار عرضه شد، نسخه فیسلیفت و ارتقا یافته دنا و در واقع نسل چهارم سمند (پس از سمند، سورن و دنا) محسوب میشود. این خودرو بر روی پلتفرم قدیمی پژو 405 توسعه یافته است، اما با تغییرات نسبتاً زیاد در طراحی خارجی و داخلی و همچنین افزودن آپشنهای بیشتر، سعی در حفظ جایگاه خود در بازار داشته است.
مقایسه طراحی (داخلی و خارجی)
- طراحی خارجی:
- شاهین: شاهین با خطوط نرمتر و طراحی گردتر، ظاهری مدرنتر و شاید کمی اروپاییتر (با چراغهای کشیده و جلوپنجره بزرگ) نسبت به محصولات قبلی سایپا دارد. نمای عقب آن نیز با چراغهای یکپارچه، سعی در ایجاد تمایز داشته است.
- دنا پلاس: دنا پلاس با حفظ فرم کلی بدنه دنا، در جزئیات مانند چراغهای جلو (با نئون و لنز)، افزودن سانروف، خطوط جانبی بدنه و رینگهای جدید، ظاهری اسپرتتر و بهروزتر پیدا کرده است. کلیت طراحی آن نسبت به شاهین، کمی پختهتر و محافظهکارانهتر به نظر میرسد، اما ریشههای آن در پلتفرم قدیمیتر مشخص است.
- نتیجه: انتخاب طراحی خارجی کاملاً سلیقهای است. شاهین مدرنتر و دنا پلاس اسپرتتر و عضلانیتر به نظر میرسد.
- طراحی داخلی و کابین:
- شاهین: داشبورد شاهین طراحی جدیدی دارد، اما کیفیت مواد اولیه بکار رفته (به خصوص پلاستیکها) اغلب مورد انتقاد قرار گرفته است. صفحه نمایش لمسی (در نسخههای آپشنال) و چیدمان کلی ادوات معقول به نظر میرسد، اما حس لوکس بودن کمتری نسبت به دنا پلاس ایجاد میکند. فضای کابین برای سرنشینان جلو خوب است، اما فضای پای سرنشینان عقب محدودتر از دنا پلاس است.
- دنا پلاس: طراحی داخلی دنا پلاس در زمان عرضه خود جذاب و مدرن تلقی میشد (مانند طرح دنا که شبیه بیوک انکلیو بود!). استفاده از دو رنگ در داشبورد و تریم داخلی (در برخی نسخهها) و همچنین صفحه نمایش لمسی بزرگتر (در نسخههای فول) حس بهتری از کیفیت و کلاس را القا میکند، هرچند کیفیت پلاستیکها در عمل تفاوت فاحشی با شاهین ندارد. فضای پای سرنشینان عقب در دنا پلاس به دلیل ابعاد بزرگتر و پلتفرم کشیدهتر، راحتتر از شاهین است.
- نتیجه: دنا پلاس در طراحی داخلی و فضای سرنشینان عقب برتری نسبی دارد، اگرچه کیفیت مواد اولیه در هر دو خودرو جای بهبود فراوان دارد.
مقایسه قوای محرکه و عملکرد
این بخش یکی از مهمترین تفاوتهای این دو خودرو است.
- شاهین: شاهین در ابتدا تنها با موتور ۱.۵ لیتری ۸ سوپاپ تنفس طبیعی عرضه شد که با انتقادات زیادی مواجه گردید. اما نسخه اصلی آن با موتور ۱.۵ لیتری ۸ سوپاپ مجهز به توربوشارژر (M15TC) عرضه میشود. این موتور حدود ۱۱۰ اسب بخار قدرت و ۱۷۸ نیوتن متر گشتاور تولید میکند. استفاده از توربو به شاهین شتاب اولیه و میانی بهتری نسبت به موتورهای تنفس طبیعی همرده میدهد، اما نگرانیهایی بابت استهلاک، حساسیت به کیفیت بنزین و پیچیدگیهای نگهداری موتور توربو وجود دارد. گیربکس ۵ سرعته دستی (و در آینده گیربکس اتوماتیک CVT) نیروی موتور را به چرخهای جلو منتقل میکند.
- دنا پلاس: دنا پلاس عمدتاً با موتور ۱.۷ لیتری (EF7) ۱۵ سوپاپ تنفس طبیعی عرضه میشود. این موتور در نسخه معمولی ۱۱۵ اسب بخار قدرت و ۱۵۷ نیوتن متر گشتاور تولید میکند. موتور EF7 در مقایسه با موتور توربو شاهین، استهلاک کمتر، حساسیت پایینتر به کیفیت بنزین و سابقه حضور طولانیتری در بازار دارد که باعث میشود قطعات و تعمیرکار ماهر برای آن راحتتر پیدا شود. دنا پلاس علاوه بر گیربکس دستی، در نسخههای اتوماتیک نیز با گیربکس ۶ سرعته اتوماتیک عرضه میشود که عملکرد قابل قبولتری نسبت به گیربکسهای اتوماتیک قدیمیتر ایران خودرو دارد.
- نکته: دنا پلاس با موتور توربو (EF7TC) نیز عرضه شده که قدرتی حدود ۱۵۰ اسب بخار دارد، اما در این مقایسه تمرکز بر نسخههای استاندارد و پرفروشتر این دو خودرو است.
- نتیجه عملکرد: موتور توربو شاهین پتانسیل شتابگیری بهتری دارد، خصوصاً در دورهای پایین و میانی که توربو وارد مدار میشود. اما موتور EF7 دنا پلاس، با وجود شتابگیری کندتر در مقایسه با شاهین توربو، نرمتر، کماستهلاکتر و برای استفاده روزمره و طولانی مدت کماسترستر به نظر میرسد. گیربکس اتوماتیک دنا پلاس یک مزیت مهم برای رانندگی در ترافیک شهری است.
مقایسه امکانات رفاهی و آپشنها
هر دو خودرو در نسخههای فول آپشن خود سعی در ارائه امکانات روز دارند، اما جزئیاتی متفاوت دارند.
- شاهین: در نسخههای فول آپشن (مانند شاهین G)، امکاناتی نظیر سانروف، نمایشگر لمسی، دوربین عقب، استارت دکمهای، ورود بدون کلید (Keyless Entry)، سنسور پارک عقب، سیستم ناوبری، کنترل سیستم صوتی از فرمان، آینههای جانبی برقی تاشو، تهویه مطبوع اتوماتیک (در برخی مدلها نیمه اتوماتیک) و صندلیهای چرمی (یا ترکیبی) ارائه میشود.
- دنا پلاس: دنا پلاس در نسخههای فول (معروف به تیپ ۲ یا دنا پلاس توربو اتوماتیک) امکاناتی مانند سانروف، نمایشگر لمسی، دوربین عقب، سنسور و دوربین عقب، کروز کنترل، محدود کننده سرعت، تنظیم برقی صندلیهای جلو (۸ جهته برای راننده، ۴ جهته برای شاگرد در برخی مدلها)، تهویه مطبوع اتوماتیک، آینههای جانبی تاشو برقی، کنترل سیستم صوتی از فرمان و کیسه هوای بیشتر (۴ عدد در نسخههای بالاتر) را ارائه میدهد.
- نتیجه: هر دو خودرو لیست امکانات قابل توجهی برای این رده قیمتی دارند. دنا پلاس در برخی نسخهها امکاناتی مانند تنظیم برقی صندلی و کروز کنترل را بهصورت استانداردتری ارائه میدهد، در حالی که شاهین با استارت دکمهای و ورود بدون کلید خودنمایی میکند. در مجموع، در نسخههای کاملاً فول، دنا پلاس کمی دست پرتر به نظر میرسد، اما آپشنهای اصلی در هر دو موجود است.
مقایسه ایمنی
- شاهین: شاهین به ۲ کیسه هوای جلو (راننده و سرنشین) در تمام مدلها مجهز است. سیستمهای ترمز شامل ABS و EBD هستند. پلتفرم SP100 ادعای ایمنی بالاتری نسبت به پلتفرمهای قدیمی سایپا دارد، اما هیچ تست تصادف مستقلی از سوی سازمانهای معتبر جهانی برای این خودرو منتشر نشده است.
- دنا پلاس: دنا پلاس در نسخههای اولیه ۲ کیسه هوا و در نسخههای جدیدتر و فول آپشن تا ۴ کیسه هوا (جلو و جانبی) دارد. سیستمهای ترمز شامل ABS و EBD هستند. پلتفرم دنا نیز بر پایه پلتفرم قدیمی پژو 405 است که ایمنی آن بر اساس استانداردهای روز دنیا پایین ارزیابی میشود، هرچند ایران خودرو تغییراتی در ساختار شاسی و بدنه اعمال کرده است. همانند شاهین، تست تصادف مستقلی از دنا پلاس در دسترس نیست.
- نتیجه: با توجه به عدم وجود تستهای مستقل، قضاوت قطعی دشوار است. دنا پلاس در نسخههای فول با ۴ کیسه هوا برتری عددی دارد. پلتفرم شاهین جدیدتر است، اما سابقه پلتفرم دنا بیشتر شناخته شده است (هرچند قدیمی). در مجموع، ایمنی در هر دو خودرو جای نگرانی دارد و نمیتوان برتری قاطعی برای هیچکدام قائل شد.
مقایسه تجربه رانندگی
- شاهین: فرمان برقی شاهین نرمی خوبی دارد که رانندگی در شهر را آسان میکند. سیستم تعلیق آن نسبتاً نرم عمل میکند و سواری راحتی را فراهم میآورد، اما در عبور از ناهمواریهای بزرگ ممکن است کوبش داشته باشد. چسبندگی و پایداری در پیچها برای یک سدان خانوادگی قابل قبول است، اما نباید انتظار هندلینگ اسپرت داشت. عملکرد موتور توربو در شتابگیری اولیه خوب است، اما ممکن است در دورهای بالا کمی افت داشته باشد.
- دنا پلاس: فرمان هیدرولیک دنا پلاس کمی سنگینتر از فرمان برقی شاهین است، اما حس ارتباط بهتری با جاده به راننده میدهد. سیستم تعلیق آن نیز سواری راحتی دارد و در جذب دستاندازها خوب عمل میکند. پایداری دنا پلاس به خصوص در سرعتهای بالاتر و جادههای کفی به دلیل وزن و ابعاد بیشتر، کمی بهتر از شاهین احساس میشود. موتور EF7 عملکرد خطی و قابل پیشبینی دارد، هرچند شتاب آن به پای شاهین توربو نمیرسد.
- نتیجه: در رانندگی شهری، فرمان نرمتر شاهین مزیت است. در جادههای پرپیچ و خم و سرعتهای بالاتر، دنا پلاس کمی احساس اطمینان بیشتری القا میکند. سواری هر دو خودرو برای استفاده روزمره و خانوادگی مناسب است.
مقایسه استهلاک و هزینههای نگهداری
- شاهین: موتور توربوشارژ شاهین نسبت به موتور تنفس طبیعی EF7 حساستر است. نیاز به استفاده از بنزین با کیفیتتر، روغن موتور مخصوص موتورهای توربو و رعایت دقیقتر فواصل و نوع سرویسها از جمله مواردی است که هزینه و دقت نگهداری شاهین را افزایش میدهد. استهلاک قطعات موتور توربو نیز معمولاً بیشتر از موتورهای تنفس طبیعی است. در دسترس بودن قطعات یدکی شاهین به مرور زمان بهتر شده، اما هنوز به گستردگی قطعات دنا پلاس نیست.
- دنا پلاس: موتور EF7 به دلیل سابقه طولانیتر در بازار، موتور شناخته شدهتری است. قطعات یدکی آن به وفور یافت میشود و تعمیرکاران بیشتری با آن آشنا هستند. حساسیت موتور به بنزین کمتر است و هزینههای سرویسهای دورهای آن معمولاً پایینتر از موتور توربو شاهین است. استهلاک موتور EF7 نیز معمولاً کمتر است، هرچند ممکن است مشکلاتی در سیستم برق یا گیربکس (خصوصاً در نسخههای اتوماتیک قدیمیتر) بروز کند.
- نتیجه: از نظر هزینههای نگهداری و استهلاک موتور، دنا پلاس مجهز به موتور EF7 (تنفس طبیعی) برتری محسوسی نسبت به شاهین توربو دارد. پیچیدگیهای موتور توربو شاهین میتواند منجر به هزینههای پیشبینی نشده در بلند مدت شود.
جدول مقایسه مشخصات کلیدی
ویژگی / خودرو | سایپا شاهین توربو (دستی) | ایران خودرو دنا پلاس (EF7 دستی) |
---|---|---|
نوع موتور | ۱.۵ لیتری ۸ سوپاپ توربو | ۱.۷ لیتری ۱۶ سوپاپ تنفس طبیعی |
کد موتور | M15TC | EF7 |
حداکثر قدرت | حدود ۱۱۰ اسب بخار @ 5000 rpm | ۱۱۵ اسب بخار @ 6000 rpm |
حداکثر گشتاور | ۱۷۸ نیوتن متر @ 1600-3600 rpm | ۱۵۷ نیوتن متر @ 4500-3500 rpm |
تعداد سوپاپ | ۸ | ۱۶ |
نوع گیربکس | ۵ سرعته دستی (CVT اتوماتیک) | ۵ سرعته دستی (۶ سرعته اتوماتیک) |
سیستم ترمز | جلو دیسکی خنک شونده، عقب دیسکی | جلو دیسکی خنک شونده، عقب دیسکی |
سیستم تعلیق جلو | مک |