پژو 405: کالبدشکافی فنی یک خودروی محبوب
پژو 405، نامی آشنا برای بسیاری از ایرانیان است. خودرویی که بیش از سه دهه در جاده‌های کشور حضور داشته و بخشی جدایی‌ناپذیر از خاطرات و تجربه رانندگی نسل‌های مختلف به حساب می‌آید. این خودرو، با وجود سابقه طولانی، همچنان به عنوان یک گزینه مطرح در بازار خودروهای کارکرده و حتی در گذشته به صورت صفر کیلومتر، مورد توجه قرار داشته است. سادگی نسبی، هزینه نگهداری قابل قبول و در دسترس بودن قطعات، از جمله دلایلی است که پژو 405 را همچنان در صحنه نگه داشته است.
با توجه به گستردگی حضور این خودرو، سوالات متعددی پیرامون مشخصات فنی آن، به ویژه برای مالکان، خریداران احتمالی یا حتی علاقه‌مندان مطرح می‌شود. سوالاتی که دانستن پاسخ آن‌ها می‌تواند در نگهداری بهتر، درک عمیق‌تر از عملکرد خودرو و تصمیم‌گیری آگاهانه‌تر موثر باشد. در این مقاله، به بررسی دقیق‌تر برخی از پرتکرارترین این سوالات می‌پردازیم و اطلاعات جامعی را در اختیار شما قرار می‌دهیم.
پژو 405 چند اسب بخار است؟ (پژو 405 چند اسب بخار قدرت دارد؟)
قدرت موتور یکی از مهم‌ترین مشخصه‌های فنی هر خودرویی است که بر شتاب، سرعت نهایی و توانایی حرکت در سربالایی‌ها تأثیر مستقیم می‌گذارد. در مورد پژو 405، باید توجه داشت که این خودرو در طول سال‌ها با پیشرانه‌های مختلفی در بازار ایران عرضه شده است. دو موتور اصلی و رایج که روی پژو 405 نصب شده‌اند، موتور XU7 و موتور TU5 هستند.
- موتور XU7 (معمولاً در مدل‌های GLX و SLX اولیه): این موتور هشت سوپاپ با حجم 1.8 لیتر، رایج‌ترین پیشرانه نصب شده روی پژو 405 در ایران بوده است. حداکثر قدرتی که این موتور تولید می‌کند، حدود 97 تا 100 اسب بخار در دور موتور تقریبی 5500 دور در دقیقه است. البته این عدد می‌تواند بسته به کیفیت سوخت، وضعیت نگهداری موتور و شرایط محیطی کمی متغیر باشد.
- موتور TU5 (معمولاً در مدل‌های SLX و پارس ELX با موتور TU5): این موتور شانزده سوپاپ با حجم 1.6 لیتر، پیشرفته‌تر محسوب می‌شود و به دلیل راندمان بالاتر، قدرت بیشتری نسبت به موتور XU7 تولید می‌کند. حداکثر قدرت موتور TU5 نصب شده روی پژو 405 یا پژو پارس با این موتور، حدود 105 تا 110 اسب بخار در دور موتور تقریبی 5800 دور در دقیقه است.
بنابراین، پاسخ به این سوال بستگی به نوع موتور نصب شده روی خودرو دارد. برای تشخیص نوع موتور، معمولاً می‌توان به کدهای حک شده روی بلوک سیلندر یا اطلاعات کارت ماشین مراجعه کرد.
پژو 405 چند لیتر روغن میگیرد؟
حجم روغن موتور مورد نیاز، یکی از نکات حیاتی در نگهداری خودرو است. کمبود یا بیش از حد بودن روغن می‌تواند آسیب‌های جدی به موتور وارد کند. حجم روغن مورد نیاز برای پژو 405 نیز بسته به نوع موتور کمی متفاوت است:
- موتور XU7 (1.8 لیتری): این موتور معمولاً به حدود 4.5 لیتر روغن موتور نیاز دارد، به شرطی که فیلتر روغن نیز تعویض شود. اگر فیلتر روغن تعویض نشود، حجم مورد نیاز کمی کمتر خواهد بود (حدود 4 لیتر)، اما اکیداً توصیه می‌شود که با هر بار تعویض روغن، فیلتر نیز جایگزین شود.
- موتور TU5 (1.6 لیتری): این موتور حجم روغن کمتری نسبت به XU7 نیاز دارد. حجم مورد نیاز برای موتور TU5 حدود 3.25 لیتر روغن موتور همراه با تعویض فیلتر است. بدون تعویض فیلتر، این حجم حدود 3 لیتر خواهد بود.
همیشه برای اطمینان از سطح صحیح روغن، پس از تعویض روغن و روشن کردن موتور برای چند دقیقه و سپس خاموش کردن آن و گذشت چند دقیقه، سطح روغن را با استفاده از گیج مخصوص چک کنید. سطح روغن باید بین دو علامت حداقل و حداکثر روی گیج قرار گیرد.
پژو 405 چند سنسور اکسیژن دارد؟
سنسور اکسیژن (لامبدا سنسور) یکی از قطعات کلیدی در سیستم کنترل آلایندگی و میزان مصرف سوخت در خودروهای انژکتوری است. این سنسور میزان اکسیژن باقی‌مانده در دود خروجی اگزوز را اندازه‌گیری کرده و اطلاعات را به واحد کنترل الکترونیکی موتور (ECU) ارسال می‌کند. ECU بر اساس این اطلاعات، میزان پاشش سوخت را تنظیم می‌کند تا نسبت مخلوط هوا و سوخت بهینه شود و آلایندگی کاهش یابد.
در مدل‌های انژکتوری پژو 405 (چه با موتور XU7 و چه TU5)، معمولاً دو سنسور اکسیژن وجود دارد:
- سنسور اکسیژن بالایی (قبل از کاتالیزور): این سنسور اصلی‌ترین نقش را در تنظیم مخلوط سوخت و هوا دارد. اطلاعات آن مستقیماً برای کنترل پاشش سوخت استفاده می‌شود.
- سنسور اکسیژن پایینی (بعد از کاتالیزور): این سنسور وظیفه نظارت بر عملکرد کاتالیزور را بر عهده دارد. با مقایسه اطلاعات سنسور بالایی و پایینی، ECU می‌تواند تشخیص دهد که آیا کاتالیزور به درستی عمل می‌کند یا خیر.
وجود دو سنسور اکسیژن به سیستم کنترل موتور اجازه می‌دهد تا با دقت بیشتری میزان آلایندگی را کاهش داده و مصرف سوخت را بهینه کند. در مدل‌های بسیار قدیمی‌تر کاربراتوری، ممکن است سنسور اکسیژن وجود نداشته باشد یا تنها یک سنسور ساده برای سیستم‌های اولیه کنترل آلایندگی نصب شده باشد، اما در مدل‌های انژکتوری رایج در ایران، دو سنسور اکسیژن معیار است.
پژو 405 چند کیلو است؟
وزن خودرو عامل مهمی در شتاب، مصرف سوخت و پایداری آن محسوب می‌شود. وزن پژو 405 بسته به تیپ، امکانات و نوع موتور نصب شده می‌تواند کمی متفاوت باشد. با این حال، وزن خالص (Curb Weight) پژو 405 سدان معمولاً در محدوده 1080 تا 1120 کیلوگرم قرار میگیرد.
- مدل‌های با موتور XU7 ممکن است کمی سبک‌تر باشند.
- مدل‌های SLX با موتور TU5 یا مدل‌های مجهزتر ممکن است کمی سنگین‌تر باشند.
وزن خالص شامل وزن خودرو با تمام تجهیزات استاندارد، مایعات عملیاتی (روغن موتور، مایع خنک‌کننده و…) و باک پر (یا تقریباً پر) است، اما شامل وزن سرنشینان یا بار نمیشود.
پژو 405 چند سوپاپ دارد؟
تعداد سوپاپ‌ها در هر سیلندر بر میزان ورود هوا و خروج دود تأثیر می‌گذارد و با راندمان و قدرت موتور ارتباط دارد. همانطور که در بخش مربوط به قدرت موتور اشاره شد، پژو 405 در ایران با دو نوع موتور اصلی عرضه شده که از نظر تعداد سوپاپ متفاوت هستند:
- موتور XU7 (1.8 لیتری): این موتور یک موتور 8 سوپاپ است. یعنی در هر کدام از 4 سیلندر آن، 2 سوپاپ (یک سوپاپ برای ورود مخلوط هوا و سوخت و یک سوپاپ برای خروج دود) وجود دارد. (4 سیلندر * 2 سوپاپ/سیلندر = 8 سوپاپ کلی)
- موتور TU5 (1.6 لیتری): این موتور یک موتور 16 سوپاپ است. یعنی در هر کدام از 4 سیلندر آن، 4 سوپاپ (دو سوپاپ ورودی و دو سوپاپ خروجی) وجود دارد. (4 سیلندر * 4 سوپاپ/سیلندر = 16 سوپاپ کلی)
موتورهای 16 سوپاپ به طور کلی راندمان تنفسی بهتری دارند و معمولاً در دور موتورهای بالاتر، قدرت و گشتاور بیشتری تولید می‌کنند.
پژو 405 چند دسته موتور دارد؟
دسته‌ها یا پایه‌های موتور قطعاتی هستند که موتور و گیربکس را به شاسی خودرو متصل می‌کنند. وظیفه اصلی آن‌ها تحمل وزن مجموعه موتور و گیربکس و همچنین جذب لرزش‌ها و تکان‌های ناشی از کار کردن موتور است تا این لرزش‌ها به بدنه خودرو و کابین منتقل نشوند و سرنشینان احساس راحتی بیشتری داشته باشند.
معمولاً خودروهای با موتور 4 سیلندر مانند پژو 405، دارای سه یا چهار دسته موتور اصلی هستند. در پژو 405، ساختار معمول شامل سه دسته موتور اصلی است:
- دسته موتور بالا (سمت گیربکس): این دسته موتور در بالای سمت گیربکس قرار دارد و وظیفه تحمل بخشی از وزن مجموعه و کنترل حرکات آن را بر عهده دارد.
- دسته موتور پایین (زیر موتور یا گیربکس): این دسته موتور که گاهی به “کچمه‌ای” نیز معروف است، در پایین و معمولاً نزدیک به جلوی خودرو قرار دارد و اصلی‌ترین نقش را در کنترل حرکات گشتاوری موتور (لرزش‌های جلو و عقب) ایفا می‌کند.
- دسته موتور سمت راست (سمت راننده): این دسته موتور در سمت راست موتور در زیر سینی باتری قرار دارد و وزن اصلی موتور را تحمل می‌کند.
البته ممکن است در برخی طراحی‌ها یا تیپ‌های خاص، تعداد یا محل قرارگیری دسته‌ها کمی متفاوت باشد، اما ساختار رایج در 405 شامل این سه دسته اصلی است. خرابی دسته‌موتورها می‌تواند منجر به لرزش بیش از حد خودرو در حالت درجا یا هنگام حرکت و همچنین تولید صداهای غیرعادی شود.
خلاصه مشخصات فنی (جدول)
برای جمع‌بندی و دسترسی سریع به اطلاعات، مشخصات فنی رایج موتورهای پژو 405 در ایران را در جدول زیر آورده‌ایم:
| مشخصه فنی | موتور XU7 (1.8L) رایج در GLX | موتور TU5 (1.6L) رایج در SLX | توضیحات تکمیلی |
|---|---|---|---|
| حجم موتور | 1761 سی‌سی | 1587 سی‌سی | |
| تعداد سیلندر | 4 | 4 | هر دو خطی |
| تعداد سوپاپ | 8 | 16 | تفاوت اصلی در طراحی سرسیلندر |
| حداکثر قدرت | ~97-100 اسب بخار | ~105-110 اسب بخار | در دور موتور حدود 5500-5800 دور در دقیقه |
| حداکثر گشتاور | ~153 نیوتن‌متر | ~142 نیوتن‌متر | در دور موتور حدود 3000-4000 دور در دقیقه |
| نوع سیستم سوخت‌رسانی | انژکتوری (معمولاً) | انژکتوری | مدل‌های اولیه کاربراتوری بودند |
| حجم روغن موتور | ~4.5 لیتر (با فیلتر) | ~3.25 لیتر (با فیلتر) | نیاز به بررسی دقیق با گیج |
| تعداد سنسور اکسیژن | 2 | 2 | در مدل‌های انژکتوری (یکی قبل، یکی بعد کاتالیزور) |
| وزن خالص خودرو | ~1080 – 1120 کیلوگرم | ~1080 – 1120 کیلوگرم | بسته به تیپ و آپشن‌ها متغیر است |
| تعداد دسته موتور | 3 | 3 | دسته‌های اصلی (بالا، پایین، راست/چپ) |
| نوع گیربکس | دستی 5 سرعته (معمولاً) | دستی 5 سرعته (معمولاً) | خودروهای بسیار معدودی گیربکس اتوماتیک داشتند |
“پژو 405 شبیه به یک عضو خانواده است؛ شاید قدیمی شده باشد، اما همیشه در دسترس و قابل اعتماد است. هرچند سال‌ها از طراحی اولیه آن می‌گذرد، اما هنوز هم برای بسیاری، ابزار اصلی کار و زندگی است و آشنایی با جزئیات آن، به ما کمک می‌کند بهتر از این همراه دیرینه مراقبت کنیم.” – نظر یک کارشناس خودروی داخلی.
چرا دانستن این مشخصات مهم است؟
آگاهی از مشخصات فنی خودروی شما، موضوعی فراتر از کنجکاوی صرف است و مزایای عملی متعددی دارد:
- نگهداری بهینه: دانستن حجم دقیق روغن یا نوع فیلترها به شما کمک می‌کند تا سرویس‌های دوره‌ای را به درستی و با مواد مصرفی مناسب انجام دهید.
- تشخیص مشکلات: آگاهی از تعداد سنسورها یا دسته‌موتورها در عیب‌یابی و تعمیر خودرو می‌تواند مفید باشد. به عنوان مثال، لرزش غیرعادی ممکن است ناشی از خرابی یکی از سه دسته‌موتور باشد.
- انتخاب قطعات یدکی: هنگام خرید قطعات یدکی مانند سنسور اکسیژن، شمع، فیلترها یا حتی دسته‌موتور، دانستن تعداد و نوع آن‌ها برای خرید قطعه صحیح ضروری است.
- درک عملکرد خودرو: فهمیدن تعداد سوپاپ‌ها یا قدرت موتور، به شما درک بهتری از نحوه عملکرد خودرو و تفاوت آن با مدل‌های دیگر می‌دهد.
- فروش یا خرید خودرو: هنگام خرید یا فروش یک پژو 405 کارکرده، آگاهی از این مشخصات به شما کمک می‌کند تا ارزش واقعی خودرو را بهتر تخمین بزنید و از اصالت قطعات و سلامت نسبی خودرو اطمینان حاصل کنید.
نکات مهم در خصوص پژو 405:
با توجه به عمر بالای بسیاری از خودروهای پژو 405 در حال حاضر، توجه به نکات زیر ضروری است:
- وضعیت موتور: قدرت و راندمان موتورهای قدیمی ممکن است به دلیل کارکرد بالا، فرسودگی قطعات، رسوب‌گذاری و عدم نگهداری مناسب کاهش یافته باشد. اعداد ذکر شده برای قدرت موتور، مربوط به زمانی است که موتور در شرایط ایده‌آل و نو بوده است.
- سیستم اگزوز و کاتالیزور: کاتالیزور عمر مفیدی دارد و سنسورهای اکسیژن نیز ممکن است با گذشت زمان دقت خود را از دست بدهند. این موارد بر آلایندگی و مصرف سوخت تأثیر می‌گذارند.
- وضعیت دسته‌موتورها: دسته‌موتورها قطعات لاستیکی/فلزی هستند که با گذشت زمان خشک شده و خاصیت جذب لرزش خود را از دست می‌دهند. بررسی و تع
